શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા - દ્વિતિય અધ્યાય|Shri Satyanarayana Vrata Katha - Chapter II in Gujarati

મહાન સંત સુતજીએ કહ્યું-હે ઋષિઓ! હું તમને બધાને પ્રાચીન સમયમાં આ વ્રત કરનારાઓનો ઇતિહાસ કહું છું - ધ્યાનથી સાંભળો. કાશીપુર નામના ખૂબ જ સુંદર શહેરમાં એક ગરીબ બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. તે આખો સમય નાખુશ રહેતો, ભૂખ અને તરસથી બેચેન રહેતો. તેમને દુઃખી જોઈને બ્રાહ્મણોને પ્રેમ કરનારા ભગવાન વિષ્ણુ એક દિવસ વૃદ્ધ બ્રાહ્મણનો વેશ ધારણ કરીને ગરીબ બ્રાહ્મણ પાસે ગયા અને ખૂબ જ આદરપૂર્વક પૂછ્યું - હે બ્રાહ્મણ! શા માટે તમે પૃથ્વી પર સતત ઉદાસી અનુભવો છો? હે શ્રેષ્ઠ બ્રાહ્મણ, તમારી પીડા મને કહો, મારે સાંભળવું છે. મુસીબતોથી ઘેરાયેલા પેલા બ્રાહ્મણે કહ્યું- હું ગરીબ બ્રાહ્મણ છું, ભિક્ષા માટે પૃથ્વી પર ભટકું છું. ઓહ ભગવાન! જો તમને આનાથી છુટકારો મેળવવાનો કોઈ ઉપાય ખબર હોય, તો કૃપા કરીને મને જણાવો.

 

વૃદ્ધ બ્રાહ્મણનું રૂપ ધારણ કરીને આવેલ ભગવાન વિષ્ણુએ કહ્યું- હે બ્રાહ્મણ! ભગવાન સત્યનારાયણ ઇચ્છિત પરિણામ આપનાર છે, તેથી તમારે તેમની યોગ્ય રીતે પૂજા કરવી જોઈએ, જે કરવાથી માણસ તમામ દુ:ખોથી મુક્ત બને છે. ગરીબ બ્રાહ્મણને વ્રતના સંપૂર્ણ નિયમો સમજાવ્યા પછી વૃદ્ધ બ્રાહ્મણનું રૂપ ધારણ કરીને આવેલ ભગવાન સત્યનારાયણ અદૃશ્ય થઈ ગયા.

 

વૃદ્ધ બ્રાહ્મણના કહ્યા પ્રમાણે હું અવશ્ય ઉપવાસ કરીશ એવું નક્કી કરીને, તમામ નિયમો પાળીને, ગરીબ બ્રાહ્મણ ઘરે ગયો. પરંતુ તે રાત્રે બ્રાહ્મણને ઊંઘ ન આવી.

 

બીજા દિવસે તે વહેલો ઉઠ્યો અને ભગવાન સત્યનારાયણ માટે ઉપવાસ કરવાનું નક્કી કર્યું અને ભિક્ષા માંગવા ગયો. તે દિવસે તેને ભિક્ષામાં વધુ પૈસા મળ્યા, જેનાથી તેણે પૂજાની બધી વસ્તુઓ ખરીદી અને ઘરે આવ્યા પછી તેણે પોતાના સંબંધીઓ સાથે ભગવાન શ્રી સત્યનારાયણનું વ્રત કર્યું. આમ કરવાથી તે ગરીબ બ્રાહ્મણ તમામ કષ્ટોમાંથી મુક્ત થઈ ગયો અને ઘણો ધનવાન બન્યો. ત્યારથી તે બ્રાહ્મણ દર મહિને ઉપવાસ કરવા લાગ્યો. જે કોઈ શાસ્ત્રો મુજબ ભક્તિભાવથી ભગવાન સત્યનારાયણનું વ્રત કરે છે, તે તમામ કષ્ટોમાંથી મુક્ત થઈને મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. જે કોઈ ભગવાન શ્રી સત્યનારાયણનું વ્રત કરે છે તે તમામ કષ્ટોમાંથી મુક્ત થાય છે. આ રીતે મેં તમને આ વ્રત કહ્યું જે ભગવાન સત્યનારાયણે નારદજીને કહ્યું હતું. હે મહાન બ્રાહ્મણો! હવે બીજું શું સાંભળવું છે, કહો?

 

ત્યારે ઋષિઓએ કહ્યું-હે મુનિશ્વર! અમે બધા સાંભળવા માંગીએ છીએ કે આ સમસ્યા વિશે સાંભળીને વિશ્વમાં કોણે કોણે આ વ્રત રાખ્યું.

 

ઋષિઓની આ વાત સાંભળીને શ્રી સૂતજીએ કહ્યું-હે ઋષિઓ! આ વ્રત કરનારા તમામ જીવોની કથા સાંભળો. એક સમયે, તેઓ તેમના શ્રીમંત બ્રાહ્મણ મિત્રો અને સંબંધીઓ સાથે શાસ્ત્રો અનુસાર તેમના ઘરે ભગવાન સત્યનારાયણ માટે ઉપવાસ કરતા હતા. તે જ સમયે લાકડા વેચતો એક વૃદ્ધ ત્યાં આવ્યો. તે લાકડાનું પોટલું બહાર માથા પર રાખી બ્રાહ્મણના ઘરે ગયો. તરસથી અસ્વસ્થ એવા લાકડા કાપનાર વિપ્ર એ બ્રાહ્મણોને ઉપવાસ કરતા જોયા. તે પોતાની તરસ ભૂલી ગયો. વિપ્રએ નમસ્કાર કરીને પૂછ્યું - હે બ્રાહ્મણ ! તમે કોની પૂજા કરો છો? આ વ્રત રાખવાથી શું ફળ મળે છે? કૃપા કરીને મને જણાવો!

 

ત્યારે તે બ્રાહ્મણે કહ્યું – આ ભગવાન સત્યનારાયણનું વ્રત છે જે બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરે છે. તેમની કૃપાથી જ મારા સ્થાને સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિ આવી છે. બ્રાહ્મણ પાસેથી આ વ્રત વિશે જાણીને લાકડા કાપનાર ખૂબ જ ખુશ થયો. ભગવાનના ચરણોમાં અમૃત ગ્રહણ કરીને અને ભોજન કર્યા પછી તેઓ પોતાના ઘરે ગયા.

 

અને પછી બીજા દિવસે લાકડા કાપનારએ મનમાં સંકલ્પ કર્યો કે ગામમાં લાકડા વેચીને જે પૈસા મળશે તે આજે તે ભગવાન સત્યનારાયણનું શ્રેષ્ઠ વ્રત કરશે. તેના મનમાં આ વિચાર સાથે, લાકડા કાપનાર તેના માથા પર લાકડાનું બંડલ લઈને એક સુંદર શહેરમાં ગયો જ્યાં શ્રીમંત લોકો રહેતા હતા. તે દિવસે તેને તે લાકડાની કિંમત અગાઉના દિવસોની સરખામણીમાં ચાર ગણી મળી હતી. પછી વૃદ્ધ લાકડા કાપનાર ખૂબ જ ખુશ થઈ ગયો અને ભગવાન સત્યનારાયણના વ્રત માટેની તમામ સામગ્રીઓ સાથે પાકેલા કેળા, ખાંડ, મધ, ઘી, દૂધ, દહીં અને ઘઉંનો લોટ વગેરે લઈને પોતાના ઘરે આવ્યો. પછી તેણે તેના મિત્રો અને સંબંધીઓને બોલાવીને ભગવાનની પૂજા કરી અને તમામ વિધિઓ સાથે ઉપવાસ કર્યો. તે વ્રતની અસરથી વૃદ્ધ કઠિયારો ધનવાન થઈ ગયો અને સંસારના સર્વ સુખ ભોગવીને વૈકુંઠ ગયો.

 

॥ इति श्री सत्यनारायण व्रत कथा द्वितीय अध्याय सम्पूर्ण ॥

શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા Chapter- 1     

શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા Chapter- 3