શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા - પ્રથમ અધ્યાય|Sri Satyanarayana Vrata Katha - First Chapter in Gujarati

 

મહામુનિ ઋષિ વ્યાસજીએ કહ્યું - ઘણા સમય પહેલા, નૈમિષારણ્ય તીર્થમાં, શૌનાકાદિકના 88 હજાર ઋષિઓએ પુરાણ વિદ્વાન શ્રી સુતજીને પૂછ્યું - હે સુતજી! આ કળિયુગમાં વેદના જ્ઞાન વગરના લોકોને ભગવાનની ભક્તિ કેવી રીતે મળશે અને તેમનો ઉદ્ધાર કેવી રીતે થશે? હે મહાન ઋષિ! મને એવું કોઈ વ્રત કે તપ કહો, જેના કરવાથી થોડા સમયમાં પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય અને ઈચ્છિત ફળ પણ મળે. અમને આવી કથા સાંભળવાની ખૂબ જ ઈચ્છા છે.

 

આ પ્રશ્ન પર, શાસ્ત્રના નિષ્ણાત શ્રી સુતજીએ કહ્યું - હે વૈષ્ણવોમાં સૌથી આદરણીય! તમે બધાએ જીવોના કલ્યાણ અને કલ્યાણ વિશે પૂછ્યું છે. હવે હું તમને કહીશ કે મહાન વ્રત જે શ્રેષ્ઠ મુનિ નારદજીએ શ્રી લક્ષ્મીનારાયણ ભગવાન પાસેથી માંગ્યું હતું અને શ્રી લક્ષ્મીનારાયણ ભગવાને મુનીશ્રેષ્ઠ નારદજીને કહ્યું હતું. તમે બધા શ્રેષ્ઠ ગણ , આ વાર્તા ધ્યાનથી સાંભળો-

 

शृणु मुनीनाथ, एषा सत्यकथा सर्वकाले अतीव सुखदः अस्ति।

तापहरति सर्वचिन्तानिहरति सर्वकार्यसुखप्रचुरता ददाति।

अत्यन्तं दुःखं दूरं करोति, सर्वं स्थाने भवितुं साहाय्यं करोति।

भगवतः नाम्नः स्तुतिं विना कथं महाकालीपापानि निर्मूलितानि।

 

મહાન ઋષિ નારદ જ્યારે બીજાના કલ્યાણ માટે સમગ્ર વિશ્વમાં ભ્રમણ કરતા હતા, એક વખત મૃત્યુલોકમાં પહોંચ્યા. અહીં અનેક જન્મોમાં જન્મેલા લગભગ તમામ મનુષ્યોને પોતાના કર્મ પ્રમાણે અનેક કષ્ટોથી પીડાતા જોઈને તેમણે વિચાર્યું કે કેવા પ્રકારના પ્રયાસ કરવાથી જીવોના દુઃખો દૂર થશે. આ વિચાર મનમાં લઈને શ્રી નારદ વિષ્ણુલોકમાં ગયા.

 

ત્યાં તેઓએ શ્વેત-વર્ણવાળા અને ચતુર્ભુજવાળા ભગવાન નારાયણને જોયા, જેમના હાથમાં શંખ, ચક્ર, ગદા અને પદ્મ હતા અને તેઓ એ સુંદર માળા પહેરેલી હતી તેમની સ્તુતિ કરવા લાગ્યા. નારદજીએ કહ્યું- હે ભગવાન ! તમે અત્યંત શક્તિશાળી છો, મન અને વાણી પણ તમને પામી શક્તિ નથી, તમારી પાસે પણ આદિ, મધ્ય અને અંત નથી. સૃષ્ટિના નિર્ગુણ સ્વરૂપને લીધે ભક્તોના દુઃખોનો નાશ કરનાર તમે જ છો. તમને મારું શત શત નમન છે.

 

નારદજીની આ પ્રકારની પ્રાર્થના સાંભળીને ભગવાન વિષ્ણુએ કહ્યું- હે યોગીરાજ! તમારા મનમાં શું છે? તમે અહીં કયા હેતુથી આવ્યા છો? કોઈ પણ સંકોચ વગર કહો.

 

ત્યારે મુનિશ્રેષ્ઠ નારદએ કહ્યું- નશ્વર જગતમાં અનેક જન્મોમાં જન્મ લેનાર તમામ મનુષ્યો પોતપોતાના કર્મોથી અનેક પ્રકારના કષ્ટો ભોગવી રહ્યા છે. હે પ્રભુ! જો તમે મારા પર દયા કરો છો, તો મને જણાવો કે તે લોકોની બધી મુશ્કેલીઓ કેવી રીતે થોડી મહેનતથી દૂર થઈ શકે છે.

 

ભગવાન વિષ્ણુએ કહ્યું- હે નારદ! તમે મનુષ્યોના કલ્યાણ માટે આ ખૂબ જ સારો પ્રશ્ન પૂછ્યો છે. હું તમને તે વ્રત વિશે કહું છું જેનું પાલન કરવાથી વ્યક્તિ મોહથી મુક્ત થઈ જશે છે. તે વ્રત હું તમને કહું છું, સાંભળો, જે ખૂબ જ પુણ્યપૂર્ણ દાન આપે છે, જે સ્વર્ગ અને નશ્વર(પૃથ્વી) બંનેમાં દુર્લભ છે, તે ખૂબ જ સારું વ્રત છે જે આજે હું તમને કહી રહ્યો છું. ભગવાન શ્રી સત્યનારાયણનું આ વ્રત વિધિ-વિધાન પ્રમાણે કરવાથી વ્યક્તિ આ પૃથ્વી પર તમામ પ્રકારના સુખ ભોગવે છે અને મૃત્યુ પછી મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. ભગવાન વિષ્ણુના આવા શબ્દો સાંભળીને નારદ મુનિ બોલ્યા - હે ભગવાન ! તે વ્રતનો નિયમ શું છે? ફળ શું છે? આ વ્રત પહેલા કોણે રાખ્યું છે અને કયા દિવસે આ ઉપવાસ કરવો જોઈએ? કૃપા કરીને મને વિગતવાર સમજાવો.

 

ભગવાન વિષ્ણુએ કહ્યું- હે નારદ! દુ:ખ, શોક અને તમામ પ્રકારના રોગોને દૂર કરનાર આ વ્રત સર્વ સ્થાને વિજય અપાવે છે. કોઈ પણ દિવસે શ્રદ્ધા અને ભક્તિ સાથે સાંજે બ્રાહ્મણો અને ભાઈઓ સાથે ભગવાન સત્યનારાયણની પૂજા કરવી જોઈએ. ભક્તિભાવ સાથે, નૈવેદ્ય, કેળાના ફળ, ઘી, મધ, ખાંડ અથવા ગોળ, દૂધ અને ઘઉંનો લોટ (ઘઉંની ગેરહાજરીમાં, તમે સાઠી પાવડર પણ લઈ શકો છો). આ બધું ભગવાન શ્રી સત્યનારાયણને ભક્તિ સાથે અર્પણ કરો. બ્રાહ્મણોને તેમના સંબંધીઓ સાથે ભોજન કરાવો. આ પછી જ, તમારું પોતાનું ભોજન લો. રાત્રે ભગવાન સત્યનારાયણના ગીતોનું આયોજન કરીને ભગવાન સત્યનારાયણનું સ્મરણ કરવામાં સમય પસાર કરો. જે લોકો આ રીતે વ્રત કરે છે, તેમની મનોકામના ચોક્કસપણે પૂર્ણ થશે. ખાસ કરીને કળિયુગમાં, નશ્વર સંસારમાં આ એકમાત્ર ઉપાય છે જેના દ્વારા ઓછા સમયમાં અને ઓછા ધનમાં મહાન પુણ્ય પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.

 

॥ इति श्री सत्यनारायण व्रत कथा प्रथम अध्याय सम्पूर्ण ॥

 

 

શ્રી સત્યનારાયણ પૂજાવિધિ

શ્રી સત્યનારાયણ વ્રત કથા -દ્વિતિયા અધ્યાય